Hội chứng Fitz-Hugh-Curtis (FHC) thuộc nhóm bệnh lý viêm nhiễm vùng tiểu khung được mô tả từ những năm 1920. Đây là bệnh lý không hiếm gặp trên lâm sàng, tuy nhiên nhiều ca bệnh còn bỏ sót do đòi hỏi các xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán.
Ca lâm sàng Fitz-Hugh-Curtis
Bệnh nhân nữ 27 tuổi tiền sử khỏe mạnh, không mắc bệnh mạn tính, bệnh phụ khoa trước đó. Bệnh nhân đau vùng hạ sườn phải, đau tăng lên khi hít sâu và khi ho, hắt hơi, không sốt, không khó thở, đại tiểu tiện bình thường, không ra khí hư.
Bệnh nhân đã được điều trị ở nhiều bệnh viện theo hướng viêm loét dạ dày nhưng tình trạng bệnh không cải thiện. Bệnh nhân được chụp CLVT có thuốc cản quang, kết quả cho thấy bao gan dày và ngấm thuốc cản quang. Được điều trị theo phác đồ, bệnh cải thiện và bệnh nhân ra viện sau 1 tuần điều trị.
Bao gan dày và ngấm thuốc cản quang
Bao gan dính vào ổ bụng
Hội chứng Fitz-Hugh-Curtis (FHC) là gì ?
Hội chứng FHC, hay còn gọi là viêm bao gan. Phẫu thuật mở bụng cho thấy sự bất thường khu trú ở màng bụng vùng phía trước, góc bên phải của gan, liền kề vùng màng bụng mặt cơ hoành.
Tác nhân vi sinh hay gặp là Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoeae, vi khuẩn kị khí,… Chúng có thể xâm nhập theo 3 con đường:
Từ đường sinh dục qua vòi trứng vào trong ổ bụng. Biến chứng bao gồm: Viêm tử cung, viêm – áp xe vòi trứng,…
Di chuyển theo đường bạch huyết, như từ các dụng cụ trong tử cung theo đường dây chằng rộng.
Theo đường máu
Dấu hiệu lâm sàng của hội chứng Fitz-Hugh-Curtis
Hội chứng FHC thường gặp ở bệnh nhân nữ trong độ tuổi sinh đẻ vào viện vì đau bụng nửa trên bên phải. Đau do sự dính của bao gan vào thành bụng, đau liên quan đến thay đổi tư thế, tăng lên khi vận động, khi hít thở. Triệu chứng này có thể gặp ở nhiều bệnh lý khác nhau: viêm túi mật, tràn dịch màng phổi bên phải, áp xe gan, áp xe dưới hoành,…
Các triệu chứng khác kèm theo: sốt, mệt mỏi, buồn nôn, nôn, ra khí hư, rối loạn tiểu tiện,…
Yếu tố nguy cơ: tuổi dưới 25, lần đầu quan hệ tình dục dưới 15 tuổi, tiền sử bệnh lý viêm nhiễm vùng tiểu khung – sinh dục, sử dụng các biện pháp tránh thai đặt trong tử cung
Các xét nghiệm cần chỉ định để chẩn đoán bệnh
Công thức máu có thể thấy tình trạng nhiễm trùng, số lượng bạch cầu tăng, phản ứng viêm tăng,
Vi sinh: bệnh phẩm từ dịch cổ tử cung, âm đạo, dịch quanh gan, dịch ổ áp xe, cấy hoặc làm PCR có thể phát hiện lậu cầu, Chlamydia trachomatis
Siêu âm có thể thấy bao gan dày, phát hiện ổ nhiễm khuẩn tiểu khung ( ứ dịch, ứ mủ vòi trứng, áp xe vòi trứng,…)
Cắt lớp vi tính ổ bụng có thuốc cản quang: là phương pháp có giá trị để chẩn đoán với các biểu hiện dày bao gan, dày phúc mạc khu trú, ngấm thuốc mạnh sau tiêu, ứ đọng dịch cạnh đại tràng phải. Hình ảnh viêm phần phụ: dịch tiểu khung, ứ nước, ứ mủ vòi trứng, áp xe vòi trứng, buồng trứng.
Điều trị Fitz-Hugh-Curtis
Hội chứng VFitz- Hugh-Curtis (FHC) là một bệnh lý nhiễm khuẩn. Vì vậy điều trị bằng các kháng sinh để bao phủ các tác nhân gây bệnh như lậu cầu, Chlamydia trachomatis,…
Phòng bệnh
Bản chất của bệnh là bệnh nhiễm khuẩn từ đường sinh dục. Vì vậy, phòng bệnh là chống nhiễm khuẩn, nhất là đường sinh dục
– Quan hệ tình dục an toàn, sử dụng các biện pháp phòng chống các bệnh lây qua đường tình dục
– Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, nhất là đường sinh dục
– Cần đến cơ sở y tế kịp thời để thăm khám và điều trị bệnh khi có triệu chứng bệnh.
