Xét nghiệm tế bào dịch là xét nghiệm được áp dụng rộng rãi trong chẩn đoán ban đầu các nguyên nhân tràn dịch với độ nhạy cao, được bác sĩ chỉ định trong các trường hợp xuất hiện tràn dịch bất thường trong các khoang của cơ thể như khoang màng phổi, màng bụng, màng tim.
Hình ảnh chọc hút dịch màng phổi
-
Tràn dịch bất thường các khoang cơ thể?
Các khoang cơ thể thực ra là khoang ảo, trong chỉ chứa vài mililit dịch bôi trơn có thành phần cấu tạo như huyết thanh giúp lá thành và lá tạng trượt lên nhau một cách dễ dàng trong các chuyển động của phổi, nhu động đường tiêu hóa, nhịp đập của tim. Đối với mỗi khoang có một lượng dịch sinh lý nhất định giúp duy trì hoạt động trên được gọi là dịch màng phổi, dịch màng tim và dịch màng bụng.
Dịch trong các khoang được tạo ra liên tục từ huyết tương trong lòng mạch, mỗi ngày có thể lên đến 5-10 lít, dịch thấm qua lớp nội mô mạch máu vào các khoang cơ thể, sau đó được hấp thu trở lại tĩnh mạch và mạch bạch huyết. Sự cân bằng trên giúp duy trì lượng dịch trong các khoang cơ thể chỉ khoảng vài mililit. Khi sự cân bằng này mất đi dịch sẽ ứ lại trong khoang cơ thể gây ra tình trạng tràn dịch bất thường.
-
Xét nghiệm tế bào dịch
- Dịch trong các khoang cơ thể được lấy ra bằng kim chọc hút, thực hiện tại phòng thủ thuật
- Dịch sau khi được lấy ra khỏi cơ thể được chuyển đến phòng xét nghiệm.
- Tại phòng xét nghiệm thực hiện: ly tâm, thu cặn tế bào, phết lam, nhuộm
- Quan sát, nhận định hình thái các thành phần trong mẫu dịch
- Kết luận
-
Kết quả tế bào dịch
Chẩn đoán thu được từ những mẫu bệnh phẩm thường không thống nhất giữa các phòng xét nghiệm do áp dụng phương pháp lấy mẫu và xử lý mẫu khác nhau, cũng như trình độ của các nhà giải phẫu bệnh tế bào học có sự khác biệt lớn. Để chuẩn hóa thực hành, Hệ thống quốc tế (TIS) cho Báo cáo tế bào học dịch các màng đã phân thành 5 phân nhóm chẩn đoán bao gồm:
- Không chẩn đoán (non-diagnostic)
- Âm tính với tế bào ác tính
- Không điển hình ý nghĩa chưa xác định
- Nghi ngờ ác tính
- Ác tính
Mỗi phân nhóm được đặc trưng bởi những tiêu chuẩn chẩn đoán nghiêm ngặt và xác định được nguy cơ ác tính.
Bảng quy ước đánh giá nguy cơ ác tính của tế bào học dịch
Xét nghiệm tế bào dịch là xét nghiệm có giá trị cao, thời gian cho kết quả nhanh và kết quả chính xác trong việc tìm kiếm các tế bào bất thường trong mẫu dịch giúp cho việc chẩn đoán và điều trị kịp thời. Ngoài xét nghiệm tế bào dịch còn có những xét nghiệm khác như sinh hóa, huyết học, vi sinh,… hỗ trợ chẩn đoán nguyên nhân gây tràn dịch khoang cơ thể.
Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Giải Phẫu bệnh cùng đội ngũ bác sĩ trình độ chuyên môn cao, trang thiết bị y tế hiện đại tiên tiến, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ hứa hẹn sẽ là địa chỉ thăm khám uy tín, chất lượng tốt.
Bs. Bùi Thị Hương – Khoa Giải phẫu bệnh, tầng 10 nhà C, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ
