Thoái hóa cột sống (hư cột sống) là bệnh khá thường gặp, do cột sống chịu đựng nhiều tải trọng xảy ra liên tục, dẫn tới các biến đổi thoái hóa ở các đĩa đệm, thân đốt sống và các mỏm gai sau, bệnh chiếm 2/3 trong tổng số các bệnh khớp do thoái hóa
Tóm tắt
Mục tiêu: Đánh giá tác dụng hỗ trợ điều trị đau lưng do thoái hóa cột sống thắt lưng bằng Laser trên huyệt tại Trung tâm Y dược cổ truyền và phục hồi chức năng Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ.”
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu theo phương pháp thử nghiệm lâm sàng 1 ca bệnh.
Kết quả: Qua nghiên cứu điều trị 1 trường hợp Người bệnh đau lưng do THCSTL thể phong hàn thấp tý kèm can thận hư, Người bệnh được điều trị bằng bài thuốc “Quyên tý thang” sắc uống, xoa bóp bấm huyệt vùng thắt lưng phối hợp Laser châm. Sau 15 ngày điều trị Người bệnh vùng thắt lưng hết đau và trở lại sinh hoạt bình thường.
Kết luận: Thoái hóa cột sống (hư cột sống) là bệnh khá thường gặp, do cột sống chịu đựng nhiều tải trọng xảy ra liên tục, dẫn tới các biến đổi thoái hóa ở các đĩa đệm, thân đốt sống và các mỏm gai sau, bệnh chiếm 2/3 trong tổng số các bệnh khớp do thoái hóa. Trường hợp trên Người bệnh này được điều trị bằng bài thuốc “Quyên tý thang” sắc uống, xoa bóp bấm huyệt vùng thắt lưng phối hợp Laser châm đã cho kết quả tốt.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Thoái hóa cột sống (hư cột sống) là bệnh khá thường gặp, do cột sống chịu đựng nhiều tải trọng xảy ra liên tục, dẫn tới các biến đổi thoái hóa ở các đĩa đệm, thân đốt sống và các mỏm gai sau, bệnh chiếm 2/3 trong tổng số các bệnh khớp do thoái hóa [1]. Trong đó thoái hóa cột sống thắt lưng (THCSTL) đứng hàng thứ nhất
(chiếm 83% trong các bệnh thoái hóa khớp). Bệnh liên quan chặt chẽ đến quá trình lão hóa, được phát hiện thấy > 80% ở các đối tượng trên 55 tuổi, bệnh thường tiến triển chậm, biểu hiện tăng dần các triệu chứng đau, cứng cột sống và hạn chế vận động [1],[2].
Biểu hiện lâm sàng THCSTL rất đa dạng, tùy thuộc vào vị trí đốt sống hay đĩa đệm bị tổn thương mà vị trí đau khác nhau, nhưng thường gặp là đau vùng thắt lưng. Bệnh gây khó chịu cho Người bệnh, làm giảm khả năng lao động và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm, sẽ gây ra nhiều tổn thương trầm trọng, việc điều trị càng khó khăn, tốn kém và kết quả điều trị càng ít [3], [4]. Mục tiêu điều trị thoái hóa khớp nói chung và THCSTL nói riêng của Y học hiện đại (YHHĐ) nhằm làm giảm các triệu chứng đau, cải thiện tầm vận động cột sống thắt lưng (CSTL) và hạn chế ảnh hưởng chức năng sinh hoạt của Người bệnh [1],[3].
Y học cổ truyền (YHCT), đau lưng do THCSTL thuộc phạm vi chứng Tý vùng thắt lưng. Nguyên nhân do vệ khí của cơ thể bị suy giảm, tà khí thừa cơ xâm phạm vào cân, cơ, xương khớp, kinh lạc làm cho vận hành của khí huyết lưu chuyển trong kinh mạch bị bế tắc gây đau. Những người mắc bệnh lâu ngày khí huyết giảm sút, hoặc do tuổi chức năng can thận hư yếu. Thận hư không chủ được cốt tủy, can huyết hư không nuôi dưỡng được cân, cơ, xương khớp mà gây ra tình trạng xương khớp đau nhức, cơ bắp co cứng, vận động hạn chế…[5],[6].
Các phương pháp điều trị chứng Tý nhằm khôi phục lại sự cân bằng âm dương, nâng cao chính khí, đuổi tà khí, tăng cường dinh dưỡng, cải thiện tuần hoàn, giảm đau và khôi phục lại hoạt động sinh lý bình thường cho vùng thắt lưng [5]. Điều trị có thể đơn thuần bằng các phương pháp không dùng thuốc như: châm cứu, xoa bóp bấm huyệt, dưỡng sinh… hoặc phối hợp với phương pháp dùng thuốc YHCT để điều trị [7].
Ngày nay, với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, đã có nhiều máy móc trang thiết bị hiện đại, được sử dụng trong chẩn đoán và điều trị của YHHĐ đem lại hiệu quả cao. Vấn đề nghiên cứu kết hợp kỹ thuật YHHĐ với YHCT nhằm nâng cao chất lượng điều trị là chiến lược phát triển của chuyên ngành YHCT Việt Nam.
Trên thực tế, từ khi thiết bị Laser ra đời đã có nhiều công trình nghiên cứu, đánh giá tác dụng và đưa vào ứng dụng trong trong YHHĐ cũng như trong YHCT với tốc độ phát triển nhanh và ngày càng rộng rãi tại các cơ sở y tế trong toàn quốc để điều trị nhiều chứng bệnh đem lại hiệu quả cao.
Tại Trung tâm Y dược cổ truyền và phục hồi chức năng – Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ đã sử dụng thiết bị Laser bán dẫn kết hợp các phương pháp điều trị của YHCT trong điều trị nhiều chứng bệnh, trong đó điều trị giảm đau và phục hồi chức năng cho Người bệnh mắc các bệnh thoái hóa khớp nói chung và THCSTL nói riêng thu được kết quả tốt.
Tuy nhiên, chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào để đánh giá khách quan tác dụng của Laser trên huyệt để điều trị đau thắt lưng do THCSTL, trên cơ sở đó chúng tôi thực hiện nghiên cứu “Đánh giá tác dụng hỗ trợ điều trị đau lưng do thoái hóa cột sống thắt lưng bằng Laser trên huyệt tại Trung tâm Y dược cổ truyền và phục hồi chức năng – Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ.”
II. TRƯỜNG HỢP LÂM SÀNG
Báo cáo ca bệnh: Người bệnh nam 45 tuổi, đau mỏi nhiều vùng thắt lưng khoảng 3 tuần nay, đau tức nhiều vùng thắt lưng, vận động cúi, ngửa hạn chế nhiều đi lại đau tăng, ngủ kém. Tiền sử thoái hóa cột sống thắt lưng, rối loạn tuần hoàn não. Vào bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ chụp X-quang cột sống thắt lưng thấy thoái hóa đốt sống thắt lưng L3, L4, L5, S1; Siêu âm có rối loạn tuần hoàn não. Xét nghiệm sinh hóa máu, nước tiểu, siêu âm ổ bụng đều bình thường.
Hình ảnh X-quang:
III. BÀN LUẬN
Trước điều trị, đánh giá mức độ hạn chế sinh hoạt hàng ngày của Người bệnh thông qua bộ câu hỏi NPQ. Người bệnh mức độ ảnh hưởng sinh hoạt rất nhiều. Điểm NPQ trung bình của nghiên cứu là 15.18 ± 6.16 điểm, tương ứng với mức độ ảnh hưởng trung bình (từ 9 đến 16 điểm).
Sau điều trị, Người bệnh cải thiện về các hoạt động trong sinh hoạt hàng ngày so với trước điều trị có ý nghĩa thống kê với p < 0,001. Cụ thể sau 15 ngày điều trị: điểm NPQ trung bình giảm còn 5,30 ± 3,61 điểm, điều trị có sự khác biệt với p < 0,01 (trường hợp nghiên cứu về phân loại mức độ ảnh hưởng chức năng sinh hoạt hàng ngày của Người bệnh sau điều trị đều được cải thiện so với trước điều trị).
Như vậy, đau thắt lưng do THCSTL đã ảnh hưởng đến chức năng sinh hoạt hàng ngày và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của Người bệnh. Sau khi điều trị, triệu chứng đau giảm hoặc hết, cơ đỡ co cứng, tầm vận động được cải thiện… giúp cho Người bệnh ít bị ảnh hưởng đến các sinh hoạt hàng ngày. Sau khi điều trị hiệu quả giảm đau tốt hơn và biên độ tầm vận động CSTL tăng hơn, nên mức độ ảnh hưởng sinh hoạt của Người bệnh cũng được cải thiện hơn.
IV. KẾT LUẬN
Laser châm kết hợp uống bài thuốc “Quyên tý thang” và xoa bóp bấm huyệt vùng thắt lưng trong điều trị đau lưng do THCSTL có tác dụng giảm đau và giảm hạn chế tầm vận động
CSTL tốt, đồng thời cải thiện chức năng sinh hoạt hàng ngày cho Người bệnh cao hơn so với uống bài thuốc “Quyên tý thang” và xoa bóp bấm huyệt vùng thắt lưng.
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Vũ Thị Thanh Thủy (2012), Chẩn đoán và điều trị những bệnh cơ xương khớp thường gặp, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 35 -36; 56 – 58; 61 – 64.
- Bệnh Viện Bạch Mai (2011), Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Bệnh nội khoa, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 637 – 641.
- Ngô Quý Châu (2012), Bệnh học Nội khoa Tập 2, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 188 -196.
- Hồ Hữu Lương (2012), Thoái hóa cột sống cổ và thoát vị đĩa đệm, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 7 – 96; 106 – 107; 136 – 1143.
- Khoa Y học Cổ truyền – Trường Đại Học Y Hà Nội (2005), Bài giảng Y học cổ truyền tập II, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 157-158, 160-163.
- Khoa Y học Cổ truyền – Trường Đại Học Y Hà Nội (2012), Bệnh học Nội khoa Y học cổ truyền, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 152-156.
- Nguyễn Nhược Kim & Trần Quang Đạt (2008), Châm cứu và các phương pháp chữa bệnh không dùng thuốc, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 37; 77; 114 -115; 134; 136; 152; 158; 166 -174; 223-225.
Ths.Bs – Phó trưởng khoa: Phạm Quốc Đông
BSCKI: Đinh Văn Thao
BS: Nguyễn Viết Kết
Trung tâm Y dược cổ truyền và phục hồi chức năng