Tuyến giáp là một tuyến ở vùng cổ trước gồm 2 thuỳ bên nối với nhau tạo thành hình hình bướm. Chức năng chính của tuyến giáp là sản xuất hormone có tác dụng tăng tốc độ trao đổi chất của cơ thể. Ung thư tuyến giáp gặp ở cả nam và nữ giới, nữ gặp nhiều hơn nam bệnh thường không có dấu hiệu rõ ràng nên âm thầm di căn đến nhiều bộ phận khác, khi phát hiện bệnh đã ở giai đoạn muộn. Trong đó chọc chút tế bào kim nhỏ là phương pháp chẩn đoán ung thư biểu mô tuyến giáp hiệu quả.
Tuyến giáp là gì và vai trò của tuyến giáp trong cơ thể
- Tuyến giáp nằm ở vùng cổ trước gồm 2 thuỳ bên nối với nhau bởi eo giáp bắt ngang từ sụn khí quản thứ 2 đến 4, tạo hình như một con bướm trước cổ của chúng ta.
- Thuỳ giáp là phần mở rộng lên trên của eo giáp
- Vai trò của tuyến giáp là sản xuất ba loại hormone và phóng thích vào máu. Hai trong số chúng, còn được gọi là thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), có tác dụng tăng tốc độ trao đổi chất của cơ thể. Loại hormone còn lại giúp kiểm soát lượng canxi trong máu.
Hình ảnh giải phẫu bệnh của tuyến giáp
-
U tuyến giáp là có những loại u gì, có nguy hiểm không ?
- Khối u tuyến giáp là loại thường gặp, biểu hiện là tình trạng phình to lan tỏa hoặc có 1 hay nhiều khối trong tuyến giáp
- Có thể sờ thấy khối trong tuyến giáp ở 4-7% người lớn, tỉ lệ 70% bao gồm cả những trường hợp không sờ thấy
- 80% các khối trong tuyến giáp là tổn thương giả u như viêm tuyến giáp, nang chảy máu,… → không nhất thiết phải điều trị phẫu thuật, 20% là tổn thương u thực sự
- Ung thư biểu mô tuyến giáp chiếm 1% tất cả các ung thư, thường gặp người trẻ, nữ nhiều hơn nam
- Nhờ kỹ thuật chọc hút kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm ở các khối u nhỏ hoặc vị trí không sờ thấy mà tỉ lệ phát hiện ung thư tuyến giáp ngày càng tăng.
-
Bệnh nhân nên chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ khi nào?
Chỉ định chọc hút tế bào học tuyến giáp bằng kim nhỏ khi:
- Nhân giáp với hình ảnh siêu âm nghi ngờ cao
- Nhân giáp ≥ 1,5cm với hình ảnh siêu âm nghi ngờ mức độ trung bình
- Nhân giáp ≥ 2cm với hình ảnh siêu âm nghi ngờ thấp
- Đối với hạch cổ nên được tiến hành chọc hút kim nhỏ đánh giá ở tất cả các bệnh nhân có nang giáp.
-
Kỹ thuật chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA)
- Là phương pháp hiệu quả nhất được áp dụng trong chẩn đoán các u tuyến giáp
- Độ chính xác >95%
- Đơn giản, dễ thực hiện, kết quả nhanh, ít biến chứng
Quy trình:
Bước 1: Chọc hút bằng kim nhỏ đối với các u sờ thấy
Bước 2: Chọc hút dưới hướng dẫn siêu âm đối với các u nhỏ
hoặc vị trí khó sờ thấy
Bước 3: Tế bào lấy ra được dàn mỏng trên lam kính, cố định, nhuộm, và được quan sát dưới kính hiển vi
-
Khi nào thì được chẩn đoán ung thư tuyến giáp?
- Dựa vào các biến đổi tế bào quan sát được dưới kính hiển vi quang học cho phép chẩn đoán tổn thương của tuyến giáp là lành tính, ác tính hoặc nghi ngờ ác tính.
- Từ kết quả tế bào học → lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân
Bs. Bùi Thị Hương – Khoa giải phẫu bệnh, tầng 10 nhà C, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ.
