Ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới và ở cả Việt Nam. Việt Nam là quốc gia đang phát triển, trình độ dân trí còn thấp, ô nhiễm môi trường nặng nề, tình trạng hút thuốc lá đặc biệt ở nam giới là những nguyên nhân khiến ung thư phổi chiếm tỷ lệ hàng đầu. Dù có nhiều biện pháp điều trị hiện đại nhưng nếu không được phát hiện ở giai đoạn sớm và điều trị kịp thời, ung thư phổi có tiên lượng xấu với thời gian sống thêm ngắn và tỷ lệ tử vong rất cao.
-
Triệu chứng ung thư phổi.
Ung thư phổi có triệu chứng rất đa dạng và khi đã có triệu chứng thì đa số không còn ở giai đoạn sớm. Các triệu chứng cũng rất dễ nhầm với các bệnh hô hấp khác
– Ho khạc đờm: ho kéo dài trên 2 tuần, hoặc ho tái đi tái lại nhiều lần sau mỗi đợt điều trị.
– Ho ra máu: là dấu hiệu rất đặc trưng, nhất là ở nam giới trên 50 tuổi, có hút thuốc lá thuốc lào.
– Đau ngực: giai đoạn sớm thường không đau ngực hoặc đau ngực mơ hồ. Ở giai đoạn sau, đau ngực với cường độ nhiều hơn và thường xuyên hơn.
– Khó thở: khi khối u có kích thước lớn gây chèn ép hoặc đã có dịch màng phổi thì sẽ gây khó thở.
– Gầy sút cân: không rõ nguyên nhân, gầy sút cân nhanh trong thời gian ngắn
– Nổi hạch cổ: hạch thượng đòn là vị trí thường gặp di căn ung thư phổi. Hạch cứng chắc, phát triển nhanh là dấu hiệu gợi ý.
– Khàn tiếng: Nếu bạn mất tiếng đột ngột, kéo dài thì nên đi tầm soát u phổi. Rất có thể khối u chèn ép dây thần kinh chi phối làm liệt dây thanh khiến bạn khàn tiếng.
-
Cần làm gì khi có các dấu hiệu ung thư phổi?
Khi có các triệu chứng cảnh báo ung thư phổi, bạn cần đến các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời. Các bác sĩ sẽ thăm khám và đưa ra các chỉ định hợp lý.
– Chụp XQ ngực, cắt lớp vi tính ngực có tiêm thuốc cản quang: nhờ các kĩ thuật chẩn đoán hình ảnh, các tổn thương phổi đều được phát hiện và định hướng được nguyên nhân từ đó đưa ra các chỉ định sâu hơn.
– Nội soi phế quản: nhờ ống soi mềm có gắn camera, bác sĩ sẽ tiếp cận khối u và sinh thiết nếu có thể. Bệnh phẩm được soi dưới kính hiển vi giúp chẩn đoán khối u lành tính hay ác tính
– Sinh thiết phổi xuyên thành ngực dưới hướng dẫn cắt lớp vi tính. Kim sinh thiết được chọc xuyên qua thành ngực vào khối u dưới hướng dẫn của tia X. Bệnh phẩm sinh thiết được đọc bởi bác sĩ giải phẫu bệnh.
-
Các biện pháp điều trị ung thư phổi
Hiện nay có nhiều biện pháp điều trị ung thư phổi: phẫu thuật, xạ trị, hóa chất, điều trị đích, miễn dịch,… Nếu được phát hiện sớm và điều trị đầy đủ sẽ cải thiện rất lớn chất lượng cuộc sống và thời gian sống còn.
– Phẫu thuật: là điều trị triệt căn cơ bản nhất là ung thư phổi ở giai đoạn sớm.
– Hóa chất, xạ trị: điều trị cơ bản ở giai đoạn sau khi không còn chỉ định phẫu thuật hoặc điều trị bổ trợ sau phẫu thuật.
– Điều trị đích và thuốc miễn dịch: các thuốc có đích đến là tiêu diệt tế bào ung thư, giúp hạn chế tối đa các tế bào lành và tác dụng phụ. Đây là phương pháp hiện đại, tuy vậy giá thành còn cao và chỉ áp dụng ở các đối tượng bệnh nhân nhất định.
– Các biện pháp khác như đốt u bằng sóng cao tần, cắt u qua nội soi, điều trị triệu chứng giúp cải thiện sống của bệnh nhân.
-
Dự phòng và phát hiện sớm ung thư phổi.
– Không hút thuốc lá, thuốc lào: thuốc lá được xác định là nguyên nhân chính gây ung thư phổi. Với hàng trăm chất độc hại có trong khói thuốc, thuốc lá không chỉ gây ung thư phổi mà còn gây các bệnh nguy hiểm khác: ung thư vòm, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính,…
– Có môi trường sống trong lành, tránh các khói- khí độc hại.
– Tập thể dục thể thao, chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh.
– Tầm soát ung thư phổi ở các đối tượng nguy cơ cao như nghiện thuốc lá, trên 50 tuổi bằng XQ ngực hoặc cắt lớp vi tính ngực liều thấp.
