Tết Nguyên Đán là thời điểm đoàn tụ gia đình, thưởng thức các món ăn truyền thống và tận hưởng không khí lễ hội. Tuy nhiên, những thay đổi trong chế độ ăn uống, sinh hoạt và thói quen hàng ngày có thể khiến nhiều người đối mặt với tình trạng táo bón – một vấn đề tưởng chừng nhỏ nhưng lại gây không ít khó chịu. Để có một kỳ nghỉ Tết vui vẻ, khỏe mạnh và trọn vẹn, việc hiểu rõ nguyên nhân, tác hại và cách phòng tránh táo bón là điều cần thiết.
Nguyên nhân gây táo bón ngày Tết
Chế độ ăn uống không cân đối: Vào dịp Tết các gia đình thường chuẩn bị những bữa tiệc thịnh soạn với nhiều món ăn ngon như bánh chưng, giò xào, thịt gà, các món đặc sản vùng miền, bánh mứt, kẹo,… Tuy nhiên các món ăn đó thường nhiều dầu mỡ, nhiều đạm, tinh bột, đường và ít chất xơ. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng táo bón trong dịp Tết.
Uống ít nước: Việc không bổ sung đủ nước trong dịp Tết do bận rộn tiếp khách hoặc sau khi tiêu thụ thực phẩm khô cũng góp phần gây ra tình trạng táo bón.
Thói quen sinh hoạt thay đổi: Những thay đổi trong lịch trình sinh hoạt hàng ngày, thiếu ngủ hoặc bỏ qua nhu cầu đi vệ sinh có thể làm rối loạn hoạt động của hệ tiêu hóa.
Ít vận động: Trong kỳ nghỉ Tết, nhiều người dành phần lớn thời gian để ngồi trò chuyện, xem truyền hình, mạng xã hội hoặc nghỉ ngơi làm giảm hoạt động của nhu động ruột.
Những tác hại của táo bón
Táo bón không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe như:
Khó chịu và mệt mỏi: Táo bón khiến cơ thể cảm thấy nặng nề, chướng bụng, ảnh hưởng đến tâm trạng và năng lượng.
Nguy cơ trĩ và nứt kẽ hậu môn: Rặn mạnh khi đi vệ sinh có thể làm tăng áp lực lên tĩnh mạch vùng hậu môn, gây trĩ hoặc tổn thương niêm mạc.
Độc tố tích tụ: Khi chất thải không được đào thải kịp thời, các độc tố có thể tái hấp thụ vào cơ thể, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Ảnh hưởng lâu dài lên hệ tiêu hóa: Nếu tình trạng táo bón kéo dài, nguy cơ mắc các bệnh lý tiêu hóa khác như viêm đại tràng, polyp đại tràng sẽ tăng cao.
Biện pháp phòng tránh táo bón ngày Tết
Để bảo vệ và giữ gìn sức khỏe hệ tiêu hóa trong những ngày Tết, BSNT Trần Văn Sơn – Khoa Nội hô hấp – Tiêu hóa – Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ khuyến cáo người dân nên áp dụng các biện pháp sau:
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Tăng cường chất xơ trong thực đơn hàng ngày để tránh nguy cơ táo bón trong ngày Tết
Tăng cường chất xơ: Bổ sung các loại rau xanh, củ quả như bông cải xanh, rau bina, bí đỏ, các loại trái cây như chuối, đu đủ, táo… trong bữa ăn hàng ngày rất tốt cho hệ tiêu hóa.
Hạn chế thực phẩm khó tiêu: Giảm lượng đồ ăn chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn hoặc chứa nhiều đường, muối.
Ăn uống đúng giờ: Duy trì thói quen ăn đúng bữa để hệ tiêu hóa hoạt động ổn định.
Uống đủ nước: Uống ít nhất 1.5–2 lít nước mỗi ngày, bao gồm cả nước lọc, nước ép trái cây hoặc nước canh rau. Nước giúp làm mềm phân và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
Tăng cường vận động: Dành thời gian cho các hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đi bộ, tập yoga, hoặc chơi các trò chơi cùng gia đình để kích thích nhu động ruột.
Tạo thói quen đi vệ sinh đúng giờ
Không nên nhịn đi vệ sinh, vì điều này có thể làm phân tích tụ lâu hơn, gây khó khăn khi đào thải. Hãy tập thói quen đi vệ sinh vào một khung giờ cố định mỗi ngày.
Sử dụng thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa
Các loại sữa chua chứa lợi khuẩn, hoặc thực phẩm chức năng bổ sung chất xơ hòa tan, có thể giúp cải thiện tình trạng táo bón hiệu quả.
Táo bón ngày Tết là tình trạng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh bằng cách duy trì chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung đủ nước và vận động thường xuyên. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa để có một kỳ nghỉ Tết vui vẻ, khỏe mạnh và trọn vẹn bên gia đình và người thân.
Khi gặp các vấn đề về sức khỏe và cần hỗ trợ y tế, người dân vui lòng liên hệ:
Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ
Hotline (tiếp nhận 24/24h): 1800 888 989
Tác giả: Bác sĩ Trần Văn Sơn
Cộng sự: Trương Tĩnh
