Dịp Tết Nguyên đán là thời gian để mọi người cùng nhau sum vầy, nghỉ ngơi và thưởng thức những món ăn đặc trưng. Tuy nhiên, đối với những người mắc các bệnh chuyển hóa như đái tháo đường, rối loạn lipid máu, cao huyết áp,… Tết có thể là thời điểm đầy thử thách nếu không biết cách kiểm soát chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt. Việc duy trì sức khỏe trong dịp Tết là rất quan trọng để tránh những biến chứng nguy hiểm. Trong bài viết này, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ sẽ chia sẻ một số lưu ý quan trọng giúp người mắc các bệnh chuyển hóa có một kỳ nghỉ Tết an toàn và khỏe mạnh.
Kiểm soát đường huyết
Đối với những người mắc bệnh đái tháo đường, việc kiểm soát đường huyết là vô cùng quan trọng, đặc biệt là trong dịp Tết – khi chế độ ăn uống thường không được kiểm soát chặt chẽ. Các món ăn ngày Tết thường chứa nhiều đường, tinh bột và chất béo, có thể làm tăng đột ngột lượng đường trong máu. Vì vậy, để hạn chế tình trạng này, người bệnh cần chú ý:
- Hạn chế các món ngọt: Các loại mứt Tết, bánh kẹo, nước ngọt có ga thường chứa lượng đường rất cao. Người bệnh nên tránh hoặc giảm tối đa việc tiêu thụ những thực phẩm này.
- Chọn thực phẩm giàu chất xơ: Rau xanh, trái cây tươi và các loại ngũ cốc nguyên hạt là lựa chọn lý tưởng vì chúng giúp ổn định đường huyết và cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho cơ thể.
- Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì ăn một bữa lớn, người bệnh nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để duy trì đường huyết ổn định.
Hạn chế chất béo và Cholesterol
Với người bệnh mắc các bệnh chuyển hóa liên quan đến tim mạch như rối loạn lipid máu hoặc cao huyết áp, cần đặc biệt chú ý đến việc tiêu thụ các món ăn chứa nhiều chất béo, đặc biệt là mỡ động vật, thực phẩm chế biến sẵn. Các món ăn truyền thống trong dịp Tết như thịt mỡ, chả, nem rán… có thể làm tăng lượng cholesterol xấu khiến tình trạng bệnh tim mạch trở nên trầm trọng. Vì vậy, người mắc các bệnh lý về tim mạch cần chú ý:
- Chọn thực phẩm ít chất béo: Thay vì ăn món chiên rán, bạn có thể chế biến các món ăn bằng phương pháp hấp, luộc hoặc nướng để giảm lượng mỡ.
- Sử dụng dầu thực vật: Các loại dầu thực vật như dầu oliu, dầu hạt cải có lợi cho tim mạch và nên được ưu tiên sử dụng thay cho mỡ động vật.
Chú ý đến huyết áp
Trong dịp Tết, người mắc bệnh cao huyết áp cần kiểm soát tốt chế độ ăn uống để tránh tình trạng huyết áp tăng cao. Chuyên gia khuyến cáo người bệnh cần chú ý:
- Hạn chế muối và gia vị: Nên giảm lượng muối trong các món ăn để tránh tình trạng tăng huyết áp. Ngoài ra, nên tránh các thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, lạp xưởng,… vì chúng thường chứa nhiều muối và chất bảo quản.
- Kiểm soát lượng rượu, bia và các chất kích thích: Mặc dù Tết là dịp gặp gỡ, tổ chức tiệc tùng, nhưng người bệnh cao huyết áp nên hạn chế uống rượu bia và các chất kích thích vì chúng có thể làm tăng huyết áp và gây ra các biến chứng nguy hiểm.
Duy trì vận động nhẹ nhàng
Nghỉ Tết không có nghĩa là bỏ qua thói quen vận động. Việc duy trì thói quen thể dục trong những ngày Tết sẽ giúp kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng và duy trì sức khỏe tổng thể.
- Đi bộ: Đây là một trong những bài tập đơn giản và mang lại hiệu quả cao. Bạn có thể đi bộ vào mỗi buổi sáng hoặc tối sau khi ăn để giúp ổn định đường huyết và hỗ trợ tiêu hóa.
- Tập thể dục: Các bài tập yoga, thể dục nhẹ nhàng sẽ giúp cơ thể thư giãn và duy trì sức khỏe trong suốt kỳ nghỉ lễ.
Chú ý theo dõi các chỉ số sức khỏe
Đối với những người mắc các bệnh chuyển hóa, việc theo dõi các chỉ số sức khỏe trong dịp Tết là vô cùng quan trọng. Khi kiểm tra các chỉ số đường huyết, huyết áp, chỉ số khối cơ thể (BMI)… sẽ giúp bạn kịp thời phát hiện những nguy cơ về sức khỏe và có phương án xử lý phù hợp. Bên cạnh đó, người bệnh cần chú ý:
- Kiểm tra sức khỏe trước Tết: Trước khi bước vào kỳ nghỉ Tết, người bệnh nên đi kiểm tra sức khỏe để đảm bảo tình trạng bệnh ổn định.
- Duy trì uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị bệnh chuyển hóa, hãy tiếp tục sử dụng thuốc đúng liều và theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý ngừng thuốc.
Giữ tinh thần thoải mái và tránh stress
Căng thẳng và stress có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhất là đối với những người mắc các bệnh chuyển hóa. Vì vậy, hãy cố gắng giữ tâm trạng thoải mái trong suốt kỳ nghỉ Tết.
- Thư giãn và nghỉ ngơi: Dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn cùng gia đình và bạn bè để giảm bớt căng thẳng.
- Thực hành các kỹ thuật giảm stress: Thiền, thở sâu, hoặc nghe nhạc thư giãn sẽ giúp giảm lo âu và nâng cao tinh thần.
Tết là dịp để nghỉ ngơi, thư giãn và sum vầy bên gia đình. Nếu bạn đang mắc các bệnh chuyển hóa, hãy duy trì thói quen sống lành mạnh, kiểm soát tốt chế độ dinh dưỡng, tập thể dục hợp lý và theo dõi các chỉ số sức khỏe để có một kỳ nghỉ trọn vẹn và an toàn. Chúc bạn và gia đình có một kỳ nghỉ Tết thật khỏe mạnh và hạnh phúc!
Khi gặp các vấn đề về sức khỏe và cần hỗ trợ y tế, người dân vui lòng liên hệ:
Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ
Hotline (tiếp nhận 24/24h): 1800 888 989
Tác giả: Trần Văn Sơn
Cộng sự: Cao Thủy
