Ung thư gan là bệnh lý thường gặp và không ngừng tăng lên, theo thống kê trên Thế giới năm 2012, UTTBG có tỷ lệ mắc hàng năm đứng hàng thứ 6 trong các loại ung thư (782000 ca mắc mới hàng năm, 10,1 trường hợp/ 100000 dân)
Ung thư gan là bệnh lý thường gặp và không ngừng tăng lên, theo thống kê trên Thế giới năm 2012, UTTBG có tỷ lệ mắc hàng năm đứng hàng thứ 6 trong các loại ung thư (782000 ca mắc mới hàng năm, 10,1 trường hợp/ 100000 dân), nhưng là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 2 do ung thư nói chung (745000 ca tử vong), và chiếm tỷ lệ khoảng 5,6% trong các loại ung thư. Tỷ lệ mắc cao nhất ở khu vực Đông Á và Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, do liên quan trực tiếp đến tính trạng nhiễm virus viêm gan B và C, thêm vào đó là tính trạng lạm dụng rượu.
Ung thư gan có tiên lượng xấu, đa phần các trường hợp được chẩn đoán ở giai đoạn tiến triển hoặc giai đoạn muộn và tỷ lệ tử vong rất cao. Cho đến nay đã có nhiều phương pháp điều trị UTTBG được áp dụng như: cắt gan, ghép gan, nút động mạch gan bằng hóa chất, tiêm cồn, đốt nhiệt sóng cao tần và xạ trị trong hoặc ngoài…, và ứng với từng giai đoạn bệnh, có bệnh lý gan tiềm tàng kèm theo hay không mà có những lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
Phương pháp điều trị gây tắc động mạch gan bằng hạt vi cầu tải hóa chất (Drug – Loaded Microspheres) là phương pháp điều trị mới được các nhà khoa học trên thế giới phát triển và đã được các bác sĩ Việt Nam ứng dụng trong vài năm trở lại đây. Nguyên lý của phương pháp là dùng hạt vi cầu gắn hóa chất gây tắc mạch máu nuôi khối u gan, nó vừa tác nhân gây tắc mạch đồng thời vừa mang hóa chất và giải phóng hóa chất một cách bền vững, cho phép duy trì nồng độ thuốc ổn định trong khối u và tiêu diệt tế bào u, đồng thời làm giảm nồng độ thuốc khuếch tán ra tuần hoàn chung của cơ thể, hạn chế đến mức tối đa các tác dụng không mong muốn do dùng hóa chất như buồn nôn, nôn, mệt mỏi, rụng tóc …
Tắc mạch bằng hạt vi cầu gắn hóa chất đã được các nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng trên thế giới chứng minh về hiệu quả kiểm soát khối u tốt hơn, thời gian sống kéo dài hơn và ít tác dụng phụ hơn so với phương pháp tắc mạch truyền thống.
Với phương pháp này bệnh nhân chỉ cần gây tê tại chỗ ở vùng bẹn, thầy thuốc sẽ đưa một ống thông nhỏ vào động mạch gan, sau đó luồn ống thông siêu chọn lọc vào nhánh động mạch nuôi khối u gan, cuối cùng là bơm hỗn hợp hạt vi cầu tải hóa chất gây tắc toàn bộ động mạch nuôi u. Đây là phương pháp can thiệp tối thiểu, có ưu điểm là người bệnh không phải gây mê, vẫn tỉnh táo và có thể nói chuyện với bác sĩ làm thủ thuật, sau can thiệp hầu như không phải chăm sóc phức tạp, ra viện sớm.
Cũng như đối với các phương pháp điều trị ung thư gan khác, phương pháp này chỉ được ứng dụng và có hiệu quả cao đối với những bệnh nhân ung thư gan giai đoạn sớm hoặc giai đoạn trung gian, còn đối với người bệnh ở giai đoạn tiến triển và giai đoạn cuối thì hiệu quả không còn được tốt.
Kỹ thuật nút động mạch gan bằng hạt vi cầu tải hóa chất
Tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ, các bác sĩ đã tiến hành kỹ thuật mới này điều trị thành công cho một số người bệnh ung thư gan (thuộc diện chỉ định điều trị nút mạch). Một số hình ảnh họa can thiệp nút động mạch tiền liệt tuyến điều trị phì đại lành tính tuyến tiền liệt tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ:
Người bệnh H.N.H, nam 71 tuổi, chẩn đoán ung thư gan trên nền xơ gan, viêm gan B mạn tính, có 2 khối u ở gan phải kích thước ~ 3,5 x 2,3 cm và 1,7 cm. Đã được tiến hành phương pháp nút động mạch gan bằng hạt vi cầu tải hóa chất thành công, các động mạch nuôi khối u được nút kín hoàn toàn. Sau nút mạch người bệnh chỉ có cảm giác đau nhẹ vùng gan, không sốt, không buồn nôn, ăn uống bình thường, ra viện sau 2 ngày.
Hình ảnh 2 khối u gan kích thước 3,5 x 2,3 cm và 1,7 cm trên phim chụp cộng hưởng từ.
Hình ảnh khối u gan trên phim chụp mạch và sau khi nút tắc hoàn toàn động mạch.
Các bác sĩ đang tiến hành thủ thuật can thiệp cho người bệnh.
Người bệnh có nhu cầu tham khảo về phương pháp có thể liên hệ Bác sĩ Trần Quang Lục, khoa Chẩn đoán hình ảnh – Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ, ĐT 0915399368 hoặc Email: drtranquangluc@gmail.com; hoặc có thể liên hệ tổng đài chăm sóc khách hàng BVĐK tỉnh Phú Thọ.
BS: Quang Lục
