-
Tuyến thượng thận là gì:
Thượng thận là tuyến nội tiết nhỏ nằm ngay phía trên 2 thận. Mỗi tuyến bao gồm 2 phần, phần tủy (bên trong) tiết ra các hormon catecholamin có tác dụng duy trì mức huyết áp và nhịp tim, phần vỏ (bên ngoài) tiết ra các hormon corticosteroid. Những hormon này có vai trò rất quan trọng đối với sự sống. Sau đây là những điều cần biết về Suy thượng thận do thuốc.
Vị trí của tuyến thượng thận
-
Định nghĩa về Suy thượng thận:
Suy tuyến thượng thận là tình trạng tuyến thượng thận sản xuất giảm glucocorticoid hoặc mineralcorticoid hoặc cả hai, dẫn đến rối loạn các quá trình chuyển hóa trong cơ thể, ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức khỏe của bệnh nhân, thậm chí gây tử vong.
-
Nguyên nhân nào dẫn đến Suy thượng thận do thuốc
Một trong những nguyên nhân gây suy tuyến thượng thận là do dùng thuốc có chứa corticoid không đúng cách . Khi sử dụng quá nhiều thuốc glucocorticoid thì nồng độ corticoid tăng cao trong máu sẽ phát tín hiệu (thực chất là ức chế) để tuyến yên không tiết ra hormon ACTH nữa, hậu quả là tuyến thượng thận sẽ không hoạt động ,nếu kéo dài thì tuyến thượng thận sẽ bị teo và không còn duy trì chức năng nội tiết . Khi đó cơ thể sẽ rơi vào tình trạng suy thượng thận. Đặc biệt, nếu người bệnh đồng thời gặp phải stress mạnh về tinh thần hoặc thể chất (chấn thương, phẫu thuật…) thì tình trạng suy tuyến thượng thận có thể trở nên trầm trọng và gây nguy hiểm cho tính mạng.
Corticoid (hay corticosteroid) là thuốc được sử dụng để điều trị cho nhiều bệnh lý khác nhau, từ các bệnh về da,khớp, bệnh hô hấp. Do tác dụng phổ biến mà người bệnh có thể dễ dàng mua ngoài hiệu thuốc để sử dụng.
Tuy nhiên, việc tự ý sử dụng các thuốc có corticoid nói riêng không theo hướng dẫn của bác sĩ tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe và tính mạng người bệnh. Đặc biệt ở người cao tuổi, người thoái hóa xương khớp tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng nguy hiểm như suy thượng thận cấp gây trụy mạch, rối loạn điện giải nặng, còn phải kể đến các biến chứng như: viêm loét dạ dày – tá tràng gây chảy máu tiêu hóa, tăng huyết áp, đái tháo đường do thuốc…
-
Các triệu chứng của Suy thượng thận do thuốc :
– Cơ thể cảm thấy mệt mỏi, cảm giác chán ăn, rất yếu
– Bị rối loạn tâm thần, thường xuyên chóng mặt, buồn nôn, ói mửa
– Huyết áp rất thấp, nhịp tim cao
– Cảm giác đổ mồ hôi, cơ thể bị lạnh
-
Điều trị Suy thượng thận do thuốc:
Điều trị suy thượng thận do thuốc giống như quá trình cai nghiện thuốc phiện. Đầu tiên cần ngừng ngay các thuốc corticoid đang dùng và đổi sang loại thuốc nhẹ nhất, ít gây ức chế tuyến yên nhất là Hydrocortisone với liều vừa đủ cho cơ thể cần. Đồng thời phải điều trị các bệnh lý đi kèm, bệnh lý là nguyên nhân khiến người ta tìm đến Corticoid. Tuy nhiên do tuyến thượng thận có thể đã bị teo nên thời gian đánh thức và phục hồi chức năng sẽ mất nhiều thời gian( từ 6 tháng đến vài năm hay vĩnh viễn không hồi phục)
-
Lời khuyên của chuyên khoa đối với những bệnh nhân Suy thượng thận do thuốc
Để tránh tình trạng lạm dụng Corticoid và tránh nguy cơ suy tuyến thượng thận người bệnh cần tìm hiểu để biết thuốc có chứa thành phần corticoid hay không. Có nhiều tên thuốc khác nhau chứa Corticoid như Medrol, Menison, Hydrocortison, Kacor, Prednisolone, Prednisone, Methylprednisolone, Betamethasone, Dexamethasone,… Những người mắc các bệnh lý như dị ứng, xương khớp, tai mũi họng… cần đến khám tại bệnh viện để được bác sĩ tư vấn, hướng dẫn uống thuốc corticoid theo đơn , tránh lạm dụng thuốc.
Người bệnh suy thượng thận cần đi khám đều đặn để điều trị theo chuyên khoa . Lưu ý suy tuyến thượng thận là bệnh nội tiết, không phải là bệnh thận, nên người bệnh cần được khám và điều trị tại chuyên khoa Nội tiết
Để biết thêm thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Khoa Nội tiết – Đái tháo đường
Tầng 7, Nhà D, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ
Hotline: 1800888989
ThS.BS. Vũ Xuân Quỳnh – Cao Thủy
